Ο Μάνος Ελευθερίου έφυγε από την ζωή.
Ό ανθρωπος που φόρεσε στα χείλη μας στίχους από τα τραγούδια του, με ανεξίτηλη υπογραφή αναγνώρισης της Σοφίας του Νου του.
Και ξαφνικά σιωπή!!!!
Μετά από 80 χρόνια ζωής, συνώνυμης της ανθοφορίας του λόγου, την άνοιξη της Τέχνης και των γραμμάτων με την δική του συμβολή, το φιλελεύθερο μα και ανήσυχο πνεύμα του, άνοιξε την πόρτα μας και έφυγε αθόρυβα μα δεν νομίζω τόσο διακριτικά όσο θα ήθελε.
Κυριακή 22 Ιουλίου, ξύπνησε βαθύ πένθος με την “κοιμησή του” -όπως θα ταίριαζε σε ένα ποιητή που φορούσε την ιστορία στο είναι του- όχι μόνο για την δισκογραφία αλλά για ολόκληρη την Ελλάδα. Για εμένα, ο Μάνος Ελευθερίου ήταν ο απόλυτος ποιητής της ελεύθερης έκφρασης, του ανεπιτήδευτου λόγου που όμως είχε το δικό του χείμαρρο νοημάτων με λέξεις απλές και διόλου σύνθετες. Η γραφή του επίκαιρη και μεταφυσική, όταν ζεις στο τώρα τα τραγούδια του τότε.Είχα την ευλογία να μεγαλώσω σε ένα σπίτι όπου τα πρώτα μου ακούσματα ήταν τα δικά του λόγια.
Πρώτα τραγούδησα κομμάτια με την δική του σφραγίδα όπως “οι Ελεύθεροι και ωραίοι“, “τα παραπονεμένα λόγια” ,“το τρένο φεύγει στις 8”, “στα χρόνια της υπομονής” και μετά φώναξα “μπαμπά” και “μαμά”, τους γονείς μου.
Και ξαφνικά φασαρία…
Από την μία συγκίνηση για την “Διαθήκη” που άφησε το κάθε χαρισμά του και από την άλλη αντιδράσεις μετά από κοινή γνώμη, ότι ο θάνατος του σημαίνει το τέλος μίας εποχής!!!
Οι παλαιότεροι συμφωνούν και ήταν πολύ όμορφο που στο άκουσμα της είδησης, άφησαν όποια ασχολία, πρόβλημα στην άκρη, ιδίως σε μία δύσκολη εποχή, μόνο και μόνο για να ποστάρουν με το δικό τους τρόπο,το δικό τους αντίο στην δική του συμβολή. Και αυτό σχολιάστηκε άσχημα και με καυστικό τρόπο ως ειρωνεία για το “φαντασμά” του καλλιτέχνη που θα βλέπει την υποκρισία μας, ότι ξεθάψαμε επιτυχίες από το χρονοντούλαπο μας για να είμαστε επικαίροι στην αναμετάδοση της τραγικής είδησης.
Δεν το αγαπάω το fb μα ούτε και το instagram για προσωπικούς λόγους μιας και είναι η απόλυτη μορφή υποκρισίας των ανθρωπίνων σχέσεων, με ένα like καθάρισες από συναισθηματικές, αυτονόητες εκφράσεις μίας παροδικής αγάπης. Μα κάποιες φορές, το όποιο μικρό παράπονο των χρηστών, ιδίως σε αυτή την περίπτωση, δημιουργεί μία γέφυρα από “μαλαματένια λόγια” που απαλύνουν τον όποιο πόνο μίας τέτοιας απώλειας.
Οι καλλιτέχνες δεν πεθαίνουν ποτέ μα δραπετεύουνε και δικά μας κομμάτια αναμνήσεων στην φυγή τους.
Οι νεότεροι διαφωνούν, ότι ήγγιγκεν κάποιο τέλος σε αυτή τη εποχή, γιατί θίγονται προσωπικά ότι αποτελούν φλόγα δημιουργικότητας και έμπνευσης και ότι έχουν κάτι να μεταλαμπαδεύσουν.
Αλήθεια με ποιο τρόπο;
Με τα greekenglish;
Με τα tablet της ψηφιακής ζωής που έχουν αντικατάστησει τα βιβλία;
Mε τα εφήμερα σουξέ ανθρώπων που έχουν δύσει μέχρι το τέλος της ημέρας και περιμένουν followers για να γεμίσουν την δισκογραφία με την υστεροφημία τους;
Με την απουσία βιβλιογραφίας και ανθολογίας ποιήσης από την βιβλιοθήκη τους;
Με το τηλεκοντρόλ στο χέρι, για να βλέπουν το κάθε προϊόν της τηλεόρασης, που αλλάζει ρόλους, απο παρουσιάστρια σε ηθοποιό στα σίριαλ με ατάκες υπαγορευμένες, με παρουσιάστριες με α-κατάλληλα ρούχα και με gadget της τεχνολογίας, βαφτισμένες ως δημοσιογράφους, που δεν είναι σε θέση να πουνε μία φράση σωστά χωρίς να κάνουν σαρδάμ ή κάποιο συντακτικό λάθος στο πεντάλεπτο και να μην αναγκαστείς να έχεις λεξικό μαζί σου, ώστε να μην ξεχάσεις τα αυτονήτα της Ελληνικής γλώσσας;
Οι καλλιτέχνες δεν είναι μαϊντανοί να παρελαύνουν στα κανάλια. Τουλάχιστον το ήθος αυτού του σπάνιου ανθρώπου μας το δίδαξε. Είναι οι απεσταλμένοι σύμμαχοι έκφρασης μίας ολόκληρης εποχής. Μα αναμφισβήτητα πρέπει το στίγμα τους να έχει μία κοινή αλφάβητο ως προς την κατανόηση των νοημάτων.
Ο καλλιτέχνης είναι η καρδιά, ο νους και το κύμα της εποχής μέχρι ο ανώτερος δημιουργός να βάλει μία τελεία στην πνοή της ζωής του.
Αν είναι αληθινή η ανάγκη, η πνοή της έκφρασης θα αφήσει την δική της εποχή.
Καλώς ή κακώς, λίγοι φωτισμένοι άνθρωποι υπάρχουν στο χώρο των τεχνών και των γραμμάτων. Πόσο μάλλον στο χώρο της δισκογραφίας. Για εμένα, έμεινε ακόμη ο Λευτέρης Παπαδόπουλος και η Λίνα Νικολακοπούλου και όσοι δημιουργοί δεν έχουν τάξει το ταλέντο τους, την έμπνευσή τους, σε όποια ιδεολογική ταμπέλα κατηφόρας που είναι στα φώτα της δόξας προτού καούν οι προβολείς, πουλώντας την ψυχή τους στην μαρκίζα.
Η όποια αλλαγή συνείδησης, συνειδητότητας εποχής ξημερώνει από την συναισθηματική καλλιέργεια. Η καρδιά είναι μία ολόκληρη βιβλιοθήκη ευαισθησίας και βιωμάτων και αν έχει αλήθεια, το πνεύμα ακολουθεί. Η καρδιά έχει κρίκους στην αλυσίδα συλλογικής αποστολής προς την ανθρωπότητα.
Η τέχνη μιλάει όταν πεινάει και όταν διψάει…. γι’αυτο και γίνεται ένας στίχος που αγγίζει τα χείλη ολων και χορταίνουν. Αν έχει απλά τα πάντα, σε ποια γενιά να τα μοιράσει και τι να πρωτοεκφράσει; Ποιος θα ταρακουνηθεί μήπως και ανεπαίσθητα αλλάξει;
Αγαπημένε Μανο Ελευθερίου, καλό ταξίδι!!!
Ήσουν, είσαι και θα μείνεις Φως. Τον δρόμο προς τα εκεί, τον έφτιαξες, πόσο τον γνωρίζεις.
Για όλους εμάς, έσβησε απλά ο διακόπτης.
Κωνσταντίνα
