Στην καθημερινότητα παίζουμε πολλούς ρόλους. Είναι ατελείωτοι. Όμως ενδόμυχα υπάρχουν τρεις βασικοί ρόλοι που εναλλάσσονται στην ιδιοσυγκρασία μας συνειδητά ή ασυνείδητα.
Ποιοί είναι; Το θύμα, ο θύτης και ο σωτήρας.
Ο σχηματισμός αυτών των παραπάνω ρόλων, σχηματίζουν ένα τρίγωνο συμπεριφορών και ονομάζεται το τρίγωνο της αποδυνάμωσης. Συνήθως είναι το τρίγωνο που δημιουργεί συγκρούσεις γιατί εκείνος που το δημιουργεί, έχει ως στόχο να δεσμεύσει την ενέργεια του πεδίου του άλλου.
Ένα μικρό παράδειγμα.
Βρίσκεσαι σε μία καφετέρια στο κέντρο της Αθήνας. Σε εξωτερικό χώρο όπου απολαμβάνεις όχι μόνο την παρέα του φίλου σου ή του βιβλίου σου αν είσαι μόνος, ξαφνικά έρχεται ένας πλανόδιος μικροπωλητής σε μορφή ζητιάνου και ξεκινάει το μονόλογο του για να σε πείσει ότι χρειάζεται τα χρήματα σου για κάτι σοβαρό που του συμβαίνει.
Φυσικά έχει ενεργοποίησει την ταυτότητα του θύματος μέσα του για να σε συγκινήσει. Αυτό που αναμένει λοιπόν είναι τον οβολόν σου, ώστε να μετατραπείς σε σωτήρας. Αν του δώσεις χρήματα, η διανομή των ρόλων μένει εκεί.
Αν δεν του δώσεις χρήματα, αλλάζει ρόλο και γίνεται θύτης και αρχίζει να σου επιτίθεται λεκτικά όσο μπορεί, συναισθηματικά, όσο του επιτρέπεται, ενεργειακά που σε κοιτάζει μέσα στα μάτια και σε καταριέται που έχεις χρήματα για έναν καφέ ενώ εκείνος όχι.
Και τότε γίνεται κάτι μαγικό. Μέσα σου. Αρχίζεις και γίνεσαι μικρός μέσα σου και νιώθεις άσχημα που δεν του προσφέρεις κάτι και από σωτήρας, μετατρέπεσαι σε θύμα, μέχρι να μην επιτρέψεις στο πεδίο του να σαρώνει το δικό σου. Αν παρασυρθείς από το παιχνίδι των αναφερόμενων ρόλων και του απαντήσεις αρνητικά και τον προσβάλλεις, μετατρέπεσαι εσύ σε θύτης και εκείνος πάλι σε θύμα.
Το σίγουρο είναι ότι θα φύγει αλλά θα έχει κλέψει όλη σου την ενέργεια και από εκείνη την χαρά και την αισιοδοξία που είχες, θα αρχίζεις να νιώθεις κούραση και αφηρημάδα.
Και πάμε στο ρόλο του σωτήρα που αν τον υποδυθείς στην προκειμένη, είτε του δώσεις χρήματα και φύγει είτε τον ακούσεις, του κουνήσεις το κεφάλι και του υποσχεθείς ότι θα τον βοηθήσεις κάποια άλλη στιγμή μέχρι να τον αποφύγεις. Ο ρόλος αυτός συνήθως τον ενστερνίζονται θετικοί άνθρωποι και σίγουρα δεν σχετίζονται απαραίτητα με κάποιο πολιτικό ή κοινωνικό αξίωμα. Είναι ο ρόλος ενός ανθρώπου με ενσυναίσθηση που θέλει να προσφέρει και να βοηθάει τον συνάνθρωπο του. Όμως καλό θα ήταν να ζητείται βοήθεια για να γίνει γιατί το σύνδρομο του καλού σαμαρείτη έλκει πάντα θύματα και καταλήγει σε μία κατάσταση θυματοποίησης. Όπως θα ήταν επίσης ωφέλιμο, η κάθε προσπάθεια βοήθειας και θεραπείας να γίνεται ανώνυμα και όχι για προσωπική προβολή.
Το δούναι πρεπει να έχει μία ισορροπία με το λαβείν. Ειδάλλως η ανισορροπία του να δίνεις μόνο θα σε αποδυναμώσει πολύ στο μέλλον.
Από όλα τα παραπάνω, η πιο σοφή επιλογή, είναι του παρατηρητή. Που επιβλέπει τα πάντα και δεν υπόσχεται και δεν μπαίνει μέσα σε συγκρούσεις. Απλά παρατηρεί τις συμπεριφορές των γύρω του ακόμη και του ίδιου του εαυτού του.
Γίνεται ένας καυγάς στο περιβάλλον σου, παρατήρησε το θύτη που ξεκινάει την διαδικασία μάχης, το θύτη που νιώθει ενοχές και η σύγκρουση θα συνεχίζεται μέχρι να γίνει εναλλαγή των ρόλων. Κάπου εκεί χρειάζεται ένας σωτήρας. Να γίνει πυροσβέστης και να λυθεί η παρεξήγηση. Άφησε την θέση κενή. Μείνε παρατηρητής με σοφία και διάκριση και μην αναλώνεσαι να επεξηγήσεις ή να λύσεις κάποιο πρόβλημα. Όποιος δεν έχει επιχειρήματα υψώνει πάντα την φωνή για να δείξει την υπεροχή του μα δεν σημαίνει ότι ισούται με την δύναμη του.Ο μπαμπάς μου με συμβουλεύει πάντα σε κάτι τέτοιες περιπτώσεις ότι ο σοφός είναι εκείνος που κάνει πίσω και παρατηρεί και όχι εκείνος που εμπλέκεται και παριστάνει τον νταή.
Η πραγματική δύναμη μέσα στο σύμπαν, είναι η αίσθηση της αρμονίας και της ισορροπίας μέσα από την σιωπή. Ο κόλακας μιλάει, ο σοφός δέχεται και ο δάσκαλος, προκαλεί, παρατηρεί και εξυψώνει.
Αν δεν συντρέχει κάποιος πολύ σοβαρός λόγος, όπου διαταρράσονται οι προσωπικές αξίες, ακόμη και αν μέσα σε αυτές είναι και τα χρήματα ή η επιβίωση ενός ανθρώπου, οι συγκρούσεις και οι διαμάχες λαμβάνουν χώρα, για να ρουφήξουν ενέργεια.
Σαν συμβουλή, προσπαθείτε να κατανοήσετε όλα τα παραπάνω, την φύση του κάθε ρόλου διαφορετικής μορφής και μην αναλώνεστε σε συζητήσεις. Οι διαφωνίες πολιτικής μορφής δε, είναι άμεσα ταυτόσημες με όλα τα παραπάνω. Όλα είναι προδιαγεγραμμένα, μα η ψήφος είναι η πρώτη και η τελική απάντηση ως δικαίωμα του πολίτη. Το κάθε πλάσμα που εμπλέκεται με την πολιτική σκηνή έχει διπλό στόχο. Απόμυζηση ενέργειας και συσσώρευση χρημάτων.
Όλα τα παραπάνω είναι μία ιδιαίτερη θεωρία που όμως έχει εφαρμογή στις ανθρώπινες σχέσεις. Μέσα από τον ρόλο του παρατηρητή θα αφυπνιστεί η συνειδητότητα σου, θα ξεδιαλύνει το τοπίο και θα βελτιωθούν ή θα τερματιστούν οι σχέσεις με κάποιους τοξικούς ανθρώπους.
Σοφό στην ζωή μας είναι να δρούμε μα να μην αντιδρούμε γιατί μπαίνουμε μέσα σε τρίγωνα αποδυνάμωσης.
Στον αγαπημένο μου φίλο και σαμάνο θεραπευτή, Σπύρο Χαλιβελάκη για τις πολύτιμες συμβουλές του.
Κωνσταντίνα